Als een incident of crisis zich voordoet wil je snel over de juiste mensen beschikken. En cruciale rollen wil je direct kunnen inzetten. Daarom richt je voor die rollen piketdiensten in. In deze blog ga ik in op piketdiensten en wat hierbij komt kijken.
Piket is de beschikbaarheid van individuen die paraat staan om onmiddellijk te reageren op incidenten of crises. Binnen crisismanagement regel je daarom piketdiensten (ook wel wachtdiensten of consignatiediensten) in voor de belangrijkste crisisrollen.
Het roosteren van piketdiensten houdt in dat er van tevoren een duidelijk schema wordt opgesteld waarin wordt bepaald welke personen wanneer dienst hebben. Dit schema moet 24/7 dekking bieden, zodat er altijd deskundige personen beschikbaar zijn om te reageren op noodsituaties. Afhankelijk van het soort rol kunnen er één of meer personen tegelijk piket hebben voor een bepaalde rol. We zien bijvoorbeeld vaak dat er twee loggers op piket staan.
Het roosteren van piketdiensten biedt duidelijkheid en structuur. Individuen weten van tevoren wanneer ze verantwoordelijk zijn en kunnen zich voorbereiden op hun rol tijdens hun dienst.
Piket vraagt om 24/7 bereikbaarheid en beschikbaarheid van de dienstdoende personen. Je wilt de hen kunnen bereiken om bijvoorbeeld op te roepen of te consulteren, juist ook buiten kantooruren. Daarbij wil je deze individuen ook direct in kunnen zetten. Maak daarom duidelijke afspraken over binnen hoeveel minuten de dienstdoende personen inzetbaar moeten zijn. Vaak betekent dit dat zij moeten beschikken over een auto om snel op locatie te kunnen zijn en dat zij tijdens hun piketdienst dus ook nuchter blijven om adequaat te kunnen reageren en veilig te kunnen rijden.
Kanspiket (ook wel: zacht piket) is een vorm van piket die niet gebaseerd is op een vooraf vastgesteld rooster, maar eerder op een ad-hoc basis wordt geactiveerd. Bij kanspiket zorg je van tevoren voor een groep met geschikte personen die je kunt oproepen. Wanneer je dan individuen oproept, vraag je om hun beschikbaarheid en kunnen zij zelf aangeven of zij bereid zijn om de gevraagde crisisrol op dat moment in te vullen. De opgeroepen persoon kan de inzet dus technisch gezien ook weigeren. Kanspiket wordt daarom meestal niet ingezet voor de meest cruciale rollen in de crisisorganisatie.
Iemand met kanspiket is niet formeel bereikbaar en beschikbaar, daarom staat hier meestal geen vergoeding tegenover.
Hoewel piketdiensten belangrijk zijn voor crisismanagement, zijn er ook uitdagingen aan verbonden: